Publicatie aanduiding watergevoelige openruimtegebieden
In de strijd tegen wateroverlast keurde de Vlaamse Regering op 19 juli 2024 de aanduiding goed van 139 watergevoelige openruimtegebieden in West-Vlaanderen, Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg. Het besluit betreffende de definitieve goedkeuring voor de onderscheiden gebieden werd gepubliceerd op 4 september 2024. De individuele aanduidingen zijn in werking getreden 2 weken na publicatie.
Door de bestemming als WORG wordt het overstromingsrisico in meer dan 710 ha openruimtegebied beperkt. Hierdoor worden deze niet-ontwikkelde, watergevoelige gebieden met een harde bestemming herbestemd naar een openruimtefunctie. Dit impliceert de facto de (residentiële) onbebouwbaarheid van deze percelen. De toegelaten nevenfuncties zijn beperkt tot waterbeheer, natuurbehoud, bosbouw, landschapszorg, landbouw en recreatie. De in het gebied toegelaten handelingen in overeenstemming met de relevante nevenfunctie, worden beperkt tot het aanbrengen van beperkte, kleinschalige infrastructuur, handelingen om overstromingen te beheersen en handelingen in functie van natuurbehoud en landschapszorg én dit enkel wanneer dit nodig of nuttig is voor de functies die het gebied draagt. Deze handelingen zijn bovendien slechts toegelaten in zoverre de ruimtelijk-ecologische draagkracht en de waterbeheersfunctie van het gebied dit toelaat.
Desalniettemin blijven de bestaande afwijkingsmogelijkheden in de VCRO, waaronder de afwijkingsmogelijkheid in het algemeen belang ex artikel 4.4.7 VCRO, nog van toepassing in WORG’s.
De aanduiding als watergevoelig openruimtegebied doet evenwel geen afbreuk aan definitief verleende stedenbouwkundige vergunningen of omgevingsvergunningen voor stedenbouwkundige handelingen. Onbebouwde delen van niet-vervallen verkavelingsvergunningen of omgevingsvergunningen voor het verkavelen van gronden die liggen binnen de perimeter van een watergevoelig openruimtegebied vervallen van rechtswege. Ook principiële akkoorden die afgegeven werden voor gronden die binnen de perimeter van een watergevoelig openruimtegebied liggen, vervallen van rechtswege.
Bestaande constructies in de WORG’s mogen blijven bestaan. De voordien geldende bestemming van het gebied wordt echter opgeheven, waardoor de regels met betrekking tot zonevreemde basisrechten zullen toegepast worden op deze constructies. De aanduiding als WORG zorgt er bovendien voor dat onbebouwde delen van een niet-vervallen verkaveling binnen een WORG vervallen.
De onbebouwbaarheid en beperking van de ontwikkelingsmogelijkheden impliceert evident een waardevermindering. Hiervoor kunnen eigenaars een schadevergoeding aanvragen volgens dezelfde modaliteiten als de planschadevergoeding. Eigenaars hebben twee jaar de tijd vanaf de inwerkingtreding van de besluiten tot aanduiding als WORG, dus tot 18 september 2026.