Regularisatie zonevreemde functiewijzigingen eindelijk mogelijk!
Een gekend pijnpunt in het Vlaamse omgevingsrecht is dat regularisaties van zonevreemde functiewijzigingen niet toegelaten zijn. Zo kan voor een leegstaande landbouwsite die een andere invulling gekregen heeft (door bijvoorbeeld een residentiële bewoning of een bedrijfje dat zich daar settelde) geen regularisatie van die functiewijziging worden doorgevoerd. Om een functiewijziging vergund te krijgen, moet er immers sprake zijn van een hoofdzakelijk vergunde constructie. Door het feit dat de landbouwers vertrokken zijn en er zich een nieuw gezin in de hoeve vestigde, is de landbouwwoning niet langer vergund want deze heeft een residentieel karakter gekregen.
Grensoverschrijdend bouwende buurman teruggefloten door Grondwettelijk Hof?
De onmogelijkheid om de verwijdering te kunnen vorderen wordt als niet bestaanbaar met het eigendomsrecht geacht door het Hof, in zoverre zij de buur die de eigenaar ervan op de hoogte heeft gebracht dat de geplande of lopende werken van die laatste onrechtmatig zijn wegens grensoverschrijding, verhindert om binnen een redelijke termijn de verwijdering van het inherente overschrijdende element te eisen wanneer de inname op zijn eigendom, door de eigenaar die te kwader trouw de werken heeft verdergezet, niet omvangrijk is en er geen potentiële schade is in zijn hoofde.
Raad van State verklaart zich onbevoegd vanaf betekening dwangbevel tot betaling administratieve geldboete
Zonder nader in te gaan op de draagwijdte van de rechtsmacht en het aanhangige burgerlijke geschil, stelt de Raad dus vast dat de betekening van een dwangbevel hoe dan ook zou maken dat de rechtsmacht van de Raad vervalt.
Zolang er geen dwangbevel wordt betekend, zou de Raad dus wel beschikken over de rechtsmacht om kennis te nemen van de beroepen die gericht worden tegen de beslissingen tot het opleggen van de geldboete. De wettigheidscontrole die de Raad van State in dergelijk geval uitoefent, verschilt niet van de wettigheidscontrole die de rechtbank kan uitoefenen wanneer zij kennis neemt van een verzet op grond van artikel 69, § 2, van het Mestdecreet.
Raad van State vernietigt ruimtelijk beleidsplan dat verordenende bepalingen bevat
Hoewel de Raad principieel niet bevoegd is om kennis te nemen van ruimtelijke beleidsplannen nu dit normaliter geen voor vernietiging vatbare rechtshandeling is die verordenende kracht zou hebben en zo een wijziging van de bestemming kan doorvoeren, besluit de Raad hier tot ontvankelijkheid gelet op de gegrondheid van het middel.
Raad van State verwerpt 2 vorderingen tot schorsing gericht tegen fusies gemeenten
Door de samenvoeging van deze gemeenten zouden deze in de toekomst behoren tot de provincie Oost-Vlaanderen. Dit laatste element wordt door de Raad van State aanzien als een intrinsiek vrijblijvend advies en vormt dus geen aanvechtbare voorbeslissing. Het zou alleen aan het Vlaams parlement toekomen om de grenzen van de provincies te wijzigen. Verder gaat het arrest ook in op de aanduiding van de algemeen directeur, financieel directeur en enkele andere ambten. Volgens verzoekende partijen had dit in besloten stemming moeten gebeuren. De Raad oordeelt dat de aanwijzing van coördinatoren niet bij afzonderlijke stemming moet worden beslist en ook niet in een besloten vergadering of geheim moet gebeuren.
Raad van State schorst toelating pop-up zomerbar in landschappelijk waardevol agrarisch gebied (en natuurgebied)
Nu een pop-up bar niet te verenigen valt met de bestemmingen van het betrokken gebied, moet beroep worden gedaan op de uitzonderingsbepalingen voor sociaal-recreatief medegebruik uit artikel 4.4.4 VCRO. De dubbele toets die hiervoor moet worden uitgevoerd, wordt nogmaals nader toegelicht.
Stemplicht bij Europese verkiezingen voor 16-plussers
Middels een arrest van 21 maart 2024 met nr. 35/2024 schorst het Grondwettelijk Hof de wetsbepaling uit de wet van 25 december 2023 die stelt dat 16- en 17-jarigen mogen deelnemen aan de verkiezingen zonder voorafgaande registratie, nu sprake blijkt van een schending van het gelijkheidsbeginsel door de voorziene gunstregeling van de stemplicht voor minderjarigen. Dit regime verschilt van het regime voor meerderjarigen, die verplicht zijn om deel te nemen aan de stemming, op straffe van een sanctie. 16- en 17-jarigen mogen immers deelnemen aan de verkiezing zonder verplichting en kunnen ook niet worden gesanctioneerd indien zij niet deelnemen.
Waterdoorlatende bedekking is verharding en dus vergunningsplichtig
Er bestaat in de praktijk een groot misverstand over verharding en de omgevingsvergunningsplicht ervan. De overtuiging durft nogal eens te heersen dat verharding (denk aan grasdallen, steenslag, oprit in kiezelsteen, kunstgras) geen vergunningsplichtige verharding is, omdat deze waterdoorlatend zou zijn.
Niets is minder waar.
Het loutere feit dat op een grond / bodem louter siersteen of lavasteen werd aangebracht en dat het geheel waterdoorlatend is, ontslaat de aanbrenger ervan niet van het bekomen van een omgevingsvergunning. De vraag die moet worden gesteld is of de bodembedekking de originele bodem daadwerkelijk verhardt.
Beoordeling beroep inzake zaak der wegen is allesomvattend
Artikel 25, § 2, 1°, van het gemeentewegendecreet kent de Vlaamse regering de bevoegdheid toe het besluit van de gemeenteraad tot opheffing van een gemeenteweg te vernietigen “wegens strijdigheid met dit decreet”, daaronder verstaan het gemeentewegendecreet. De door deze bepaling toegekende toetsingsbevoegdheid strekt zich uit tot alle artikelen van het gemeentewegendecreet en is niet beperkt tot de daarin “in het bijzonder” vermelde doelstellingen en principes, noch is er enige grond voor de in de laatste memorie van de eerste verwerende partij geopperde stelling dat die bevoegdheid zich zou dienen te beperken tot “de procedurele aspecten”.
Gemeenteraadsbeslissing over zaak der wegen moet kunnen worden hersteld na vernietiging in graad van beroep
Hieruit volgt dat de automatische weigering van een omgevingsvergunning in administratief beroep na de vernietiging van de gemeenteraadsbeslissing in graad van beroep de artikelen 10 en 11 van de Grondwet schendt. Het Hof steunt zich hiervoor op onder meer de bedoeling om de subsidiariteit en de administratieve vereenvoudiging te vrijwaren.
Dit zou anders afbreuk doen aan de autonome beslissingsbevoegdheid van de gemeenteraad.
Belasting op tweede verblijven in Koksijde strijdig met het gelijkheidsbeginsel
De discussie omtrent de wettigheid van de tweedeverblijftaksen in De Panne, Knokke en Koksijde sleept al enkele jaren aan. Eerder werd in mei 2023 ook al de tweedeverblijfstaks van Knokke door het hof van beroep te Gent onwettig verklaard. Door het hof wordt nu ook duidelijk standpunt ingenomen, voor wat betreft Koksijde.
In een arrest van 6 februari 2024 verklaart de vijfde kamer van het hof van beroep te Gent het belastingsreglement op tweede verblijven in strijd met het gelijkheidsbeginsel en het discriminatieverbod in de artikelen 10 en 11 van de Grondwet. Opvallend, want in eerste arresten van 31 oktober 2023 (in de zaak met rolnummer 2022/AR/1041) en van 21 november 2023 (in de zaken met rolnummers 2022/AR/1046, 2022/AR/1047 en 2022/AR/1051) werd door het hof nog een duidelijk andersluidend standpunt ingenomen.
Raad van State stelt bevoegdheidsverdeling op scherp
Bij de beoordeling van de rechtsmacht van de Raad van State moet dus rekening worden gehouden met (i) of de overheid bij het nemen van de beslissing over enige discretionaire beoordelingsbevoegdheid beschikte of slechts over eden volledig gebonden bevoegdheid en slechts heeft moeten vaststellen of de reglementair gestelde voorwaarden, zoals zij die als overheid interpreteert, vervuld waren én (ii) de ingeroepen middelen en onwettigheden.
Procedureslag kan overmacht zijn bij toepassing zonevreemde basisrechten
Waar de verzoekende partij stelt dat de rechtsfiguur ‘overmacht’ geen toepassing kan vinden in de beoordeling van de aanvraag omdat artikel 4.4.21 VCRO dit niet (expliciet) voorziet, verliest zij uit het oog dat dit een algemeen rechtsbeginsel vormt dat inhoudt dat niemand tot het onmogelijke is (of kan) gehouden (worden). Ook het Grondwettelijk Hof bevestigde meermaals dat het een algemeen rechtsbeginsel is dat de strengheid van de wet in geval van overmacht kan worden gemilderd.
Overgangsmaatregelen stikstof verlengd voor hernieuwingsaanvragen
De stikstofsaga en de bijhorende rechtsonzekerheid blijft aanhouden door het uitblijven van de (nieuwe) definitieve Programmatische Aanpak Stikstof (PAS). Dit maakt ook dat heel wat landbouwbedrijven die stikstofemissies met zich meebrengen, geen zekerheid hebben over de hernieuwing van hun omgevingsvergunning. Om hier een mouw aan te passen, werd eerder artikel 394/2 van het Omgevingsvergunningsdecreet al gewijzigd, waarbij een verlenging werd mogelijk gemaakt tot 31 december 2023.